مدل سازی علل خشک شدن دریاچه ارومیه با استفاده از پویائی شناسی سیستم

نویسندگان

  • لیلا حاجی حتملو کارشناسی ارشد، گروه مهندسی صنایع سیستم، موسسه غیر دولتی الغدیر، تبریز
  • ناصر دانای نعمت آباد کارشناسی ارشد، گروه مدیریت توسعه و مهندس صنایع، پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی جهاد دانشگاهی، تبریز
چکیده مقاله:

اگر چه دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران، دومین دریاچه شور جهان و بیستمین دریاچه بزرگ جهان است و از نظر آب و هوایی متعادل کننده هوای محیط زیست منطقه می‌باشد، اما در چند دهه اخیر رو به زوال گذاشته است. دلایل متعددی برای خشک شدن این دریاچه ذکر شده است. در این مقاله با توجه به پویایی مسئله محیط زیست، پویائی شناسی سیستم به‌عنوان متدولوژی مناسب برای مدل‌سازی علل خشک شدن دریاچه ارومیه به کار گرفته شده است. مطابق متدولوژی معرفی شده توسط استرمن، ابتدا مرز مسئله مورد مطالعه قرار گرفت. متغیرهای کلیدی و رفتار تاریخی آنها در این مرحله بررسی و مطالعه شد. سپس با استفاده از نمودار زیرسیستم، نمودارهای علی حلقوی و نقشه جریان انباشت، فرضیه پویای مسئله تدوین گردید. پس از شبیه‌سازی و آزمون مدل در نهایت برخی از راه‌کارهای احتمالی احیاء دریاچه مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، کاهش ورودی آب‌های سطحی به دریاچه و سدسازی دو عامل اصلی کاهش آب دریاچه می‌باشند. بنابراین تأمین حق آبه دریاچه، محدود نمودن ساخت و ساز سدها می‌تواند دو راه‌کار برای توقف روند خشک شدن دریاچه ارومیه باشد. هر چند دینامیزم موجود در درون مسئله به کارگیری هر راه حلی را با دشواری‌ها و عوارض جانبی متعدد می‌توانند مواجهه کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدل سازی وفاداری مشتری با استفاده از متدلوژی پویائی شناسی سیستم (مطالعه موردی : شرکت خدمات اینترنت پر سرعت)

با توجه به پیچیدگی موضوع وفاداری مشتری، در این مقاله سعی شده با استفاده از پویائی شناسی سیستم، ابتدا مدلی مفهومی برای تبیین وفاداری مشتریان خدمات اینترنت پرسرعت ارئه شود، سپس با شبیه سازی مدل، سناریوهای بهبود وفاداری مشتری ارزیابی می‌گردد. برای این منظور طبق مراحلِ متدولوژی مدل سازیِ استرمن ابتدا وضعیت وفاداری مشتری برای جامعه آماری مشتریان شرکت مورد مطالعه، بررسی شد و الگوهای مرجع(رفتار تاریخی م...

متن کامل

اثرات خشک شدن دریاچه ارومیه بر تغییر ضرایب لرزه‌خیزی آذربایجان

در این پژوهش با توجه به خشک شدن دریاچه ارومیه و باربرداری گسترده در سطح پوسته، به بررسی تغییرات ضریب لرزه خیزیb و افزایش احتمالی زلزله خیزی منطقه در بازه های زمانی قبل (1990 تا 2004) و بعد از کاهش (2005 تا 2017) سطح آب دریاچه ارومیهپرداخته شده است. بررسی تغییرات پارامتر لرزه­خیزیb ما­بین سال­های 2005 تا 2017 هم زمان با کاهش سطح آب دریاچه ارومیه، کاهش مقدار ضریبb و افزایش تنش در منطقه را بیان می...

متن کامل

مدل سازی رواناب روزانه حوضه نازلو چای در غرب دریاچه ارومیه با استفاده از مدل Tank

سابقه و هدف: پس از انقلاب کامپیوتری دهه 1960 مدل‌سازی هیدرولوژیک شکل تازه‌ای به خود گرفت و می‌توان یکی از اولین تلاش‌های موفق را مدل دانشگاه استنفورد SWM دانست. مدل‌های بارش رواناب به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای تصمیم‌گیری در مدیریت حوضه‌های آبریز همواره موردتوجه بوده‌اند. در این مطالعه از مدل بارش رواناب روزانه تانک در حوضه آبریز رودخانه نازلو چای، در غرب دریاچه ارومیه استفاده شده است. اهمی...

متن کامل

مدل سازی نوسانات روزانه سطح آب دریاچه ارومیه با استفاده از مدل ماشین یادگیری افراطی

در دهه­های اخیر به دلیل افزایش بی­رویه برداشت از منابع آب سطحی و زیرزمینی، جلوگیری از ورود منابع آب سطحی به دریاچه ارومیه و همچنین تغییرات اقلیمی، سطح آب دریاچه ارومیه کاهش یافته و سبب ایجاد بحران آبی و زیست محیطی در منطقه گردیده است. بنابراین، مدل­سازی نوسانات سطح آب دریاچه ارومیه برای برنامه­ریزی و مدیریت منابع آب آن ضروری می­باشد. هدف از این تحقیق پیش­بینی نوسانات سطح آب دریاچه ارومیه برای ی...

متن کامل

بررسی اثر خشک شدن دریاچه ارومیه بر تغییرات جوامع گیاهی

اراضی شور اطراف دریاچه ارومیه با مساحتی حدود 353150 هکتار در استان های آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی قرار گرفنه است. در پژوهش حاضر پوشش گیاهی اراضی شور اطراف دریاچه ارومیه بر اساس روش براون- بلانکه مطالعه شد. برداشت­های جامعه شناسی گیاهی از زیستگاه­های شور با استفاده از نرم افزار آنافیتو (Anaphyto) با روش های تحلیل ارتباط­های عاملی (AFC) و طبقه بندی سلسله مراتب بالا رونده (CAH) مورد تجزیه و ت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 21

صفحات  209- 232

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023